Ceza Hukuku
Ceza Hukuku (Criminal Law), suçların ve cezaların düzenlendiği bir hukuk dalıdır. Devletin toplum düzenini korumak için suçları tanımladığı ve bu suçlara karşı uygulanacak yaptırımları belirlediği hukuk alanıdır. Ceza hukuku, bir kişinin yasa dışı bir fiil işlemesi durumunda hangi cezai yaptırımların uygulanacağını belirler ve bireylerin haklarını korumayı hedefler.
Ceza hukukunun başlıca prensipleri şunlardır:
-
Kanunilik İlkesi: Suçların ve cezaların yasalarla önceden belirlenmiş olması gereklidir. Bir eylemin suç olarak kabul edilebilmesi için, önceden bir kanunun o eylemi suç olarak tanımlaması gerekir.
-
Kusur İlkesi: Kişilerin ancak kusurlu bir şekilde işledikleri fiiller nedeniyle cezalandırılabilmeleri esastır. Kasıt veya ihmal derecesinde bir kusur bulunmadıkça ceza uygulanmaz.
-
Orantılılık İlkesi: Suçun ağırlığına göre cezanın belirlenmesi gerekir. Cezanın, işlenen suçla orantılı olması zorunludur.
-
Şüpheden Sanık Yararlanır: Yeterli ve inandırıcı deliller bulunmadığında sanığın lehine karar verilmesi gerekir.
Ceza hukuku, iki ana başlık altında incelenir:
- Maddi Ceza Hukuku: Suç ve ceza kavramlarını, hangi eylemlerin suç olduğunu ve bunların karşılığında hangi cezaların verileceğini belirler.
- Ceza Muhakemesi Hukuku: Suç işleyen kişilerin yargılanma usulünü, adil yargılanma ilkesini ve delil toplama sürecini düzenler.
Ceza hukukunda en yaygın suç türleri arasında cinayet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik ve cinsel suçlar yer alır.